Μία από τις πιο θαυμαστές λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού είναι αναμφισβήτητα η δυνατότητά του να αυτο-ιάται, να γιατρεύεται. Χωρίς εμείς να κάνουμε τίποτα, το σώμα μας εκκινεί μία σειρά δράσεων με απόλυτο συντονισμό, που μπορεί να παρομοιαστεί με την πολυπλοκότητα και την ακρίβεια της διεύθυνσης μίας ορχήστρας.
Αν μη τι άλλο, αξίζει να περιγράψουμε με απλά λόγια το κύριο κινητήριο όργανο αυτής της αξιοθαύμαστης διαδικασίας: τη φλεγμονή.
Ό,τι και αν διαταράξει την εσωτερική μας ηρεμία και ευεξία, είτε είναι ένας τραυματισμός, ή ένας εξωτερικός παράγοντας ή κάτι άλλο, το σώμα μας αντιδρά δημιουργώντας μία φλεγμονή στο σημείο της βλάβης ή της επίθεσης. Φλεγμονή μπορεί να δημιουργηθεί οπουδήποτε μέσα στο σώμα. Τί ακριβώς συμβαίνει όμως;
Σε κανέναν δεν αρέσει να πονά. Ο πόνος όμως είναι ο τρόπος που το σώμα μας μάς ειδοποιεί για οποιαδήποτε εσωτερική ή εξωτερική επίθεση ώστε να την αντιμετωπίσουμε άμεσα και, – όσο διαρκεί ο πόνος, – να προστατέψουμε την περιοχή της βλάβης χωρίς να πρέπει να το σκεφτόμαστε ενεργά. Όσο μεγαλύτερος ο πόνος, τόσο πιο άμεσα πρέπει να αντιμετωπιστεί.
Κάτι ανάλογο συμβαίνει όταν τραυματιζόμαστε και δημιουργείται στο δέρμα μας μία πληγή.
Μία πληγή είναι η λύση του δέρματος σε κάποιο σημείο από έναν τραυματισμό, ένα κόψιμο, ένα έγκαυμα κ.ο.κ. Όταν συνοδεύεται από αιμορραγία κινητοποιείται άμεσα η διαδικασία της αιμόστασης, η οποία πήζει το αίμα ώστε να χάσουμε όσο το δυνατόν λιγότερο, και συμβάλλει ώστε να κλείσει η πληγή.
Το δέρμα μας είναι μία αδιαπέραστη ασπίδα προστασίας και το όριο ανάμεσα στο σώμα μας και το εξωτερικό περιβάλλον. Όταν όμως χτυπήσουμε, το σημείο του τραυματισμού είναι μία πύλη εισόδου από την οποία μπορεί ένας επιθετικός παράγοντας, υπερπηδώντας την βασική άμυνα του δέρματος, να μπει στο αίμα.
Για τους δύο παραπάνω λόγους, αλλά και για την απαλλαγή μας από τον πόνο που συνοδεύει μία πληγή, και καμιά φορά και για αισθητικούς λόγους, συνήθως προσπαθούμε η πληγή μας να κλείσει όσο πιο γρήγορα γίνεται.
Πώς μπορεί να γίνει αυτό με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο;
Πρώτον, θα πρέπει να αφήσουμε το σώμα μας να κάνει τη δουλειά του ανενόχλητο. Αυτό σημαίνει ότι είναι σημαντικό να προστατέψουμε την πληγή από τυχόν χτυπήματα ή από επαφή με ερεθιστικές ουσίες, όσο περισσότερο μπορούμε.
Η επούλωση μίας πληγής, γίνεται με την παρουσία υγρασίας. Όσο πιο ιδανικά είναι τα επίπεδα υγρασίας στο σημείο της πληγής, τόσο πιο γρήγορα και ‘καλά’ θα κλείσει. Δεν συστήνεται ούτε να είναι εντελώς ξηρή και εκτεθειμένη στον αέρα, αλλά ούτε και καλυμμένη ερμητικά με διάφορα υλικά για μεγάλο χρονικό διάστημα (πχ. τραυμαπλάστ), κάτι που θα κρατήσει στην πληγή περισσότερη υγρασία απ’ό,τι θέλουμε. Ιδανικά, η πληγή θα μπορούσε να καλυφθεί με μια υδροενεργή κολλοειδή γέλη. Η συγκεκριμένη γέλη στην περίπτωση ξηρού τραύματος το ενυδατώνει, ενώ στην περίπτωση υγρού τραύματος ενεργοποιείτε το υδροκολλοειδές απορροφώντας την περίσσεια υγρασίας, διατηρώντας την ισορροπία της πληγης.
Για την αποφυγή μολύνσεων, μία πληγή πρέπει να είναι καλυμμένη για να προστατεύεται από το περιβάλλον. Ταυτόχρονα όμως πρέπει και να ‘αναπνέει.’ Ιδανικά λοιπόν, μετά τον προσεκτικό καθαρισμό της από τυχόν ρύπους ή ξένα σώματα, θα πρέπει να καλύπτεται με επίδεσμο ή κάποιο αποστειρωμένο επίθεμα που δεν κολλάει στο δέρμα.
Το ανοσοποιητικό μας σύστημα θα κινητοποιηθεί άμεσα σε περίπτωση που υπάρξει κάποια εξωτερική εισβολή. Άρα θα πρέπει να είμαστε ξεκούραστοι, προστατευμένοι από το κρύο ή τη ζέστη, καλά ενυδατωμένοι και με καλή διάθεση ώστε να βοηθήσουμε το ανοσοποιητικό μας σύστημα να λειτουργήσει στο 100% των δυνατοτήτων του.
Ανάλογα με την πληγή, μπορεί να είναι χρήσιμο πριν την καλύψουμε να εφαρμόσουμε κάποια ήπια αντισηπτική αλοιφή που θα συμβάλλει και θα διευκολύνει τις παραπάνω διαδικασίες.
Όσο πιο ομαλά κλείσει μία πληγή, τόσο πιο αποτελεσματική θα είναι η επούλωση, χωρίς να αφήσει σημάδια και ουλές στο δέρμα. Ευτυχώς, τα κύτταρα της επιδερμίδας μας είναι από αυτά που έχουν πολύ μεγάλη αναγεννητική ικανότητα. Αν της δώσουμε κι εμείς ένα μικρό χέρι βοήθειας, θα απαλλαγούμε μια και καλή από το άγχος και την ανησυχία που μπορεί να μάς δημιουργεί οποιοσδήποτε μικρός ή μεγάλος τραυματισμός στο δέρμα!